استان اردبیل در شمال غرب کشور و در بین نصف‌النهارات 47 درجه و 15دقیقه و 48 درجه و56 دقیقه طول شرقی و مدارات 37 درجه و 9 دقیقه و 39 درجه و 42 دقیقه عرض شمالی قرار گرفته و از غرب به استان آذربایجان شرقی، از شمال و شمال شرق به کشور جمهوری آذربایجان، از شرق و جنوب شرق به استان گیلان و از جنوب به استان زنجان محدود است. این استان به عنوان جزئی از منطقه آذربایجان، شامل نواحی شرقی، شمال شرقی و جنوب شرقی آن می‌شود و از لحاظ شکل ظاهری، استانی است مطول که فاصله شمالی‌ترین و جنوبی‌ترین نقطه آن در حدود 290 کیلومتر و فاصله شرقی‌ترین و غربی‌ترین آن بیش از 132 کیلومتر است. با توجه به شکل طولی آن در امتداد نصف النهارات، از تنوع اقلیمی قابل توجهی برخوردار می‌باشد.
مساحت استان 918/17880 کیلومتر مربع می‌باشد که حدود 07/1 درصد از مساحت کل کشور را تشکیل می‌دهد. طول مرزهای این استان حدود 369 کیلومتر با کشور جمهوری آذربایجان می‌باشد.
استان اردبیل از نظر ویژگی های ارتفاعی و توپوگرافیک در بخش مرتفع کشور واقع شده و دارای چهره ای کوهستانی است. از مجموع مساحت این استان 3/28 درصد دارای ارتفاع 1400-1000 متر، 9/24 درصد دارای ارتفاع 1800 -1400 متر و 7/23 درصد نیز دارای ارتفاع 3400-1800 متر و 7/0 درصد دارای ارتفاع بیش از 3400 متر است. در مجموع 7/71 درصد از وسعت استان در ارتفاع بیش از 1000 متر توزیع شده است.
با توجه به ویژگی های ارتفاعی و منابع اراضی سه تیپ غالب اراضی در استان به شرح زیر شناسایی شده است.
(الف): 4/61 درصد از وسعت استان اردبیل کوهستانی است. توزیع مناطق کوهستانی استان به شرح زیراست:
- قسمت جنوب : جنوب دشت اردبیل تا انتهای جنوبی استان در شهرستان خلخال
- قسمت غربی : کوه سبلان و ارتفاعات حاشیه آن
- قسمت شرقی : مرز استان اردبیل با استان گیلان (شهرستان نمین)
- قسمت شمال دشت اردبیل : حد فاصل شهر اردبیل تا اراضی دشت مغان
( ب ): 7/10 درصد از وسعت استان به اراضی دشتی اختصاص دارد.
- دشت مغان : محدوده شهرستانهای پارس آباد و بیله سوار
- دشت اردبیل : محدوده شهرستان اردبیل
- دشت مشگین شهر : محدوده شهر مشگین شهر و اراضی پیرامون آن
( پ ): 4/24 درصد از مساحت استان را تراس های فوقانی تشکیل داده که در مجاورت کوه ها و تپه‌ها واقع شده اند.
استان اردبیل با توجه به موقعیت جغرافیایی و شرایط آب و هوایی متنوعی که دارد، دامنه وسیعی از گیاهان دارویی را (در حدود 458 گونه گیاهی) دارا می باشد که شناخت این گیاهان و آشنایی با خواص درمانی آن ها بسیار حائز اهمیت است که در کتاب راهنمای جامع توسعه گیاهان دارویی استان اردبیل کاربردهای گیاهان دارویی و طب سنتی به تفکیک شهرستان ها آمده است.
- شهرستان اردبیل : 100 مورد شناسایی شده است.
- شهرستان اصلاندوز: 103 مورد شناسایی شده است.
- شهرستان پارس آباد: 147 مورد شناسایی شده است.
- شهرستان گرمی: 63 مورد شناسایی شده است.
- شهرستان خلخال و کوثر: 76 مورد شناسایی شده است.
- شهرستان نیر: 90 مورد شناسایی شده است.
- شهرستان نمین: 98 مورد شناسایی شده است.
- شهرستان مشگین شهر: 65 مورد شناسایی شده است.
- شهرستان بیله سوار: 29 مورد شناسایی شده است.
استان اردبیل از پتانسیلهای طبیعی، اقتصادی و نیروی انسانی بالایی برخوردار است. وجود زمینهای زراعی مرغوب، آبهای گرم زیرزمینی، معادن، طبیعت عالی گردشگری، مرزهای مشترک با کشورهای همسایه، نیروی انسانی جوان و تحصیلکرده و …. می تواند این استان را در رتبه های بالای کشور قرار دهد.